Een erfenis kunt u zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen. Wat de beste keuze voor uw situatie is dat leest u in dit artikel.
Bij zuiver aanvaarden erft u alle schulden en bezittingen. Bij beneficiair aanvaarden wordt de erfenis volgens bepaalde wettelijke regels afgehandeld. En wanneer u de erfenis verwerpt dan doet u volledige afstand van de erfenis.
In dit artikel zullen wij u meer wegwijs maken in het aanvaarden of verwerpen van een erfenis.
Inhoudsopgave
- Wat te doen met een erfenis?
- Erfenis zuiver aanvaarden
- Erfenis aanvaarden onder voorbehoud
- Erfenis beneficiair aanvaarden
- Erfenis verwerpen
- Erfenis aanvaarden termijn
- Erfenis verwerpen termijn
- Hoe aanvaard je een erfenis?
- Hoe verwerp je een erfenis?
Wat te doen met een erfenis?
U heeft een erfenis ontvangen, wat nu? Een veel gestelde vraag. Velen zullen niet elke dag een erfenis erven. Maar welke keuzes heeft u allemaal?
Wanneer u recht heeft op een (deel van de) erfenis dient u eerst een beslissing te nemen. De erfenis aanvaarden of niet?
Een nalatenschap is het totaal aan alle bezittingen en schulden wat iemand nalaat na zijn overlijden. Als erfgenaam heeft u drie keuzes, wat u kunt doen met de erfenis. U kunt besluiten de nalatenschap zuiver te aanvaarden, beneficiair te aanvaarden of te verwerpen.
Erfenis zuiver aanvaarden
Wanneer u een erfenis zuiver aanvaard bent u aansprakelijk voor alle schulden. Ook wanneer de schulden groter zouden zijn dan de nalatenschap bent u hiervoor aansprakelijk. Dit noemt men ook wel een negatieve nalatenschap.
U bent dan (samen met eventuele andere erfgenamen) verplicht om de schulden van de overledene te voldoen. Zelfs wanneer dit ten koste gaat van eigen vermogen. Uiteraard geldt dit alleen voor het gedeelte waartoe u tot de nalatenschap gerechtigd bent. Bent u bijvoorbeeld voor de helft gerechtigd tot de nalatenschap? Dan bent u ook voor slechts de helft verplicht om de schulden te voldoen. De andere helft valt ten koste van de andere erfgenaam.
Verschil zuiver of beneficiair aanvaarden?
Wanneer u een erfenis zuiver aanvaardt dan hoeft u geen bijzondere procedure te volgen of verklaring af te leggen. In de praktijk zal u dus sneller over de erfenis kunnen beschikken.
Twijfelt u over het positieve of negatieve saldo van de erfenis? Dan is het verstandig de erfenis niet zuiver te aanvaarden. Kies dan altijd voor beneficiaire aanvaarding.
Bescherming erfgenamen tegen schulden
Sinds 1 september 2016 is er een nieuwe wet gekomen, welke erfgenamen beter beschermd tegen (onverwachte) schulden. Is er een schuld uit een erfenis? Dan is uw privévermogen beter beschermd. Deze wet zorgt ervoor dat u de erfenis onder voorwaarden alsnog beneficiair kunt aanvaarden.
Erfenis aanvaarden onder voorbehoud
Erfenis aanvaarden onder voorbehoud van boedelbeschrijving? Dit wordt ook wel aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving genoemd. En deze twee voorgaande termen zijn ook weer hetzelfde als een erfenis beneficiair aanvaarden.
Hoe u een erfenis onder voorbehoud aanvaardt, dat leggen wij in de volgende alinea bij beneficiair aanvaarden uit.
Erfenis beneficiair aanvaarden
Wanneer u een erfenis beneficiair aanvaard wordt u erfgenaam, maar u kunt in de eerste plaats geen negatieve nalatenschap erven. Bij beneficiaire aanvaarding moet u de nalatenschap volgens bepaalde wettelijke regels afhandelen. Dit noemen ze ook wel het vereffenen van de nalatenschap.
De schuldeisers krijgen met de vereffening als eerst hun vorderingen betaald. Alles wat na de vereffening nog over blijft wordt onder de erfgenamen verdeeld.
Erfgenamen zijn allemaal samen verantwoordelijk voor de vereffening. Ook erfgenamen die niet beneficiair hebben aanvaard zijn verantwoordelijk. Alleen als er door de rechtbank een vereffenaar wordt benoemd is dit anders. De benoemde vereffenaar is dan namelijk verantwoordelijk.
Beneficiair aanvaarden wordt ook wel onder voorrecht van boedelbeschrijving aanvaarden genoemd. Deze term komt u overigens zelden nog tegen.
Erfenis aanvaarden zonder schulden
Wil u een erfenis aanvaarden zonder schulden? Aanvaard de erfenis dan altijd beneficiair. Zo kunnen eventuele schuldeisers niet zomaar de schulden van de overledene op u verhalen.
Bent u er echter zeker van dat er schulden in het spel zijn? Dan is het verstandiger de erfenis te verwerpen.
Erfenis verwerpen
Wanneer u een erfenis verwerpt dan doet u afstand van de volledige nalatenschap. Dit betekent dus afstand van zowel alle bezittingen, maar ook alle schulden.
Wanneer u weet dat iemand vooral schulden nalaat is het verwerpen van de erfenis een verstandige keuze. Als erfgenaam bent u namelijk verantwoordelijk voor alle schulden die de overleden persoon nalaat.
Wanneer u afstand doet van de nalatenschap (verwerpen nalatenschap), kan het zijn dat de kinderen erfgenaam worden. Wil u niet dat de kinderen erfgenaam worden, dan moeten zij ook weer de erfenis verwerpen.
Erfenis verwerpen gevolgen
Als iemand een erfenis verwerpt, afwijst of weigert treedt plaatsvervulling op. Dit betekent dat iemand anders in de plaats komt van de erfgenaam die verworpen heeft. Wanneer u kinderen heeft, zijn dit uw kinderen.
Erfenis verwerpen minderjarig kind
Als de kinderen minderjarig zijn dan heeft u toestemming nodig van de kantonrechter wanneer u de erfenis wil verwerpen. Een kantonrechter beoordeeld dan of de verwerping in het belang van het minderjarig kind is. Wanneer de nalatenschap negatief is, dan zal de kantonrechter altijd in stemmen met het verwerpen van de erfenis.
Erfenis verwerpen wegens ontlopen schuldeisers
Het kan natuurlijk ook zijn dat u zelf schulden heeft. Wanneer u een erfenis ontvangt zullen de schuldeisers beslag leggen op de erfenis die u ontvangt. De gedachte zou bij u op kunnen komen de erfenis te verwerpen, zodat uw kind(eren) als plaatsvervangers optreden. Zo ontloopt u namelijk de schuldeisers. Hier steekt de wet echter een stokje voor.
Schuldeisers kunnen een beroep doen op een speciale wettelijke bepaling. De schuldeisers kunnen een beroep indienen bij de rechtbank om de erfenis te laten vereffenen. De schuldeisers kunnen vervolgens hun vordering bij de vereffenaar indienen. Is de schuld bij de schuldeisers afgelost en er is nog een gedeelte van de erfenis over? Dan gaat het restant van de erfenis nog naar de kinderen toe.
Erfenis aanvaarden termijn
De termijn waarbinnen een erfenis aanvaardt dient te worden - ook wel recht van beraad - is drie maanden.
Termijn aanvaarden erfenis verstreken
Als u na drie maanden nog niet weet wat u met de erfenis wil, zijn er twee mogelijkheden.
Zijn er bijzondere omstandigheden? Dan kunt u de kantonrechter vragen om de termijn nog eens met drie maanden te verlengen. Zijn er echter geen bijzondere omstandigheden? Dan kan u gedwongen worden een keuze te moeten maken.
Erfenis verwerpen termijn
De termijn waarbinnen een erfenis verworpen of geweigerd dient te worden, is net als bij aanvaarden, drie maanden.
Termijn verwerpen of weigeren erfenis verstreken
Hier gelden eveneens dezelfde voorwaarden als bij het aanvaarden. Wanneer de termijn van drie maanden is verstreken, zijn er twee mogelijkheden.
Gelden er bijzondere omstandigheden? Dan kan u de kantonrechter om drie maanden uitstel vragen. Zijn er geen bijzondere omstandigheden? Dan kan u eveneens gedwongen worden een keuze te moeten maken.
Hoe aanvaard je een erfenis?
Wanneer u een erfenis wil aanvaarden heeft u de mogelijkheid deze zuiver te aanvaarden of beneficiair te aanvaarden. Wanneer u een erfenis aanvaardt dan bent u erfgenaam van de overledene.
Bij zuivere aanvaarding van de erfenis bent u:
- Samen met de andere erfgenamen verantwoordelijk voor de afwikkeling van de erfenis.
- Samen met de andere erfgenamen eigenaar van alle bezittingen en schulden.
Dit betekend:
- Dat schuldeisers de schuld van de overledene op de erfenis en het privévermogen van de erfgenamen kan verhalen.
- Als alle openstaande schulden voldaan zijn, dan kan de overgebleven erfenis verdeeld worden.
Schulden bij aanvaarden van de erfenis
U kunt te maken krijgen met onverwachte schulden uit de erfenis. Deze schulden zullen betaald moeten worden met de erfenis. Wanneer deze schulden niet betaald kunnen worden uit de erfenis, dan bent u met uw privévermogen aansprakelijk. Dit kan uiteraard vervelende situaties met zich meebrengen.
Om erfgenamen hiertegen te beschermen kunt u de erfenis met terugwerkende kracht beneficiair aanvaarden. Hiervoor dient een kantonrechter een machtiging te verstrekken. De kantonrechter zal deze machtiging alleen vertrekken als u als erfgenaam niets te verwijten valt. U was en kon niet op de hoogte zijn van deze schulden.
Hoe verwerp je een erfenis?
Een erfenis weigeren of verwerpen zorgt ervoor dat u geen erfgenaam meer bent. Op papier staat er dan zelfs dat u nooit een erfgenaam bent geweest. In de praktijk zal dit betekenen dat u niet op hoeft te draaien voor de eventuele schulden. Maar laat de overledene een groot vermogen na? Dan kan u ook niet meer meedelen in de erfenis.
Wanneer u de erfenis wil verwerpen of afwijzen moet u een verklaring bij de rechtbank afleggen. Aan deze verklaring zitten wel kosten verbonden dat u zelf dient te betalen. De griffierechten voor deze verklaring zijn ongeveer € 122.
Waarom een erfenis verwerpen of weigeren?
Een erfenis verwerpen of weigeren kan meerdere redenen hebben. Een erfenis kan u verwerpen of weigeren wanneer het vermoeden bestaat dat er veel schulden zijn. Maar verwerpen of weigeren kan ook om emotionele redenen. Bijvoorbeeld wanneer u een slechte verstandshouding met de overledene had. En het hierdoor moeilijk vindt om geconfronteerd te worden met de bezittingen en schulden van de overledene.
TIP:
Laat u goed voorlichten over de inhoud van de erfenis. Erfenissen met een negatief saldo komen steeds vaker voor.
Verwerping erfenis ongedaan maken
Een verwerping van een erfenis kunt u niet terugdraaien. Wanneer u een erfenis verwerpt is deze onherroepelijk. Denk dus goed na voordat u een erfenis verwerpt, afwijst of weigert.
Wie erft na verwerping?
Wanneer u een erfenis verwerpt dan erven de overige in de groep van erfgenamen volgens de wet.
Dit betekend in veel gevallen dat uw kinderen vervolgens erfgenaam zijn. Dit is belangrijk om te weten, zeker als u de erfenis ook voor uw kinderen wil verwerpen. U dient dan ook een verwerping van de erfenis voor uw kinderen te regelen.
Als alle erfgenamen in dezelfde groep van "erfgenamen volgens de wet" de erfenis verwerpen, dan wordt er gekeken naar de volgende groep. Er zullen dan erfgenamen gezocht worden in deze groep.
Bedankt voor het delen van deze uitleg over de verschillende manieren om een erfenis te aanvaarden. Ik geloof dat het verstandig is om de verschillende opties te bekijken, met name wanneer er veel vermogen en/of schulden aanwezig is/zijn. Een notaris kan hier goed advies over geven.